به گزارش خبرنگار پایگاه خبری دیده بان البرز، علی بیتاللهی، رئیس بخش زلزلهشناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی امروز در نشست تخصصی مدیریت مشارکتی تالابهای کشور که در دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران برگزار شد، به موضوع تالابها و خطر فرونشست زمین اشاره و بیان کرد: روزی یک سد احداث کردیم و فکر روز بعد و اراضی پاییندست را نکردیم.
وی با اشاره به اینکه ما دید نقطهای داشتیم که این بینش در حیطه مدیریتی هم تأثیر گذاشته و بینش مدیریتی ما را نیز نقطهای کرده است، مطرح کرد: سیاسیکردن امور غیرسیاسی بسیار به ما ضربه وارد کرده و محیطزیست را نیز تحتتأثیر قرار داده است. ما نسبت به محیطزیست نامهربان هستیم و هیچ قومی مانند ما این چنین کمر همت به نابودی محیطزیست نبسته است.
رئیس بخش زلزلهشناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به اینکه توسعه فرونشست زمین شاخص خوبی در این زمینه است، عنوان کرد: در خصوص معیشت و اقتصاد و اثرات زیستمحیطی، ما حدود ۱۰ نود جمعیتی در کشور داریم که ۴۰ درصد جمعیت کشور بهصورت انباشته در اطراف و شعاع ۱۰۰ کیلومتری آنها هستند.
بیتاللهی با اشاره به اینکه در مناطقی که تمرکز جمعیت وجود دارد، بیشترین نرخ فرونشست را داریم، اظهار کرد: پهنههای فرونشستی حدود ۱۰ درصد سرزمین ما را تشکیل میدهند که عدد بالایی است و حوزههای شهری نیز کمتر از یک درصد مساحت کل کشور را در بر میگیرند که همراه با آن پراکنش تالابها را نیز شاهد هستیم.
وی با اشاره به نقش بیتوجهی به تالاب و بروز پدیده فرونشست زمین اذعان کرد: با این روند حدود ۱۵۰ میلیارد مترمکعب آب زیرزمینی که قبلاً نام آن را تجدیدپذیر میدانستیم از دست دادهایم. این حجم آب هدررفته به اندازه یک کانال از دریای مازندران یا دریای عمان به عمق ۱۰۰ متر و پهنای یک هزار متر بوده که از دست رفته است.
رئیس بخش زلزلهشناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به اینکه بهطور متوسط حدود ۰٫۶ متر و در برخی مناطق یک و نیم متر در سال افت آب زیرزمینی داریم، هشدار داد: حدود ۴۰۰ شهر در معرض خطر فرونشست زمین هستند اما حدود ۴۹ درصد جمعیت کشور در جوار این پهنههای فرونشستی سکنا گزیدهاند.
بیتاللهی با بیان اینکه بر اثر فرونشست زمین، آبخوان نفوذناپذیر میشود و استعداد خود را از دست میدهد که مرگ آبخوان نام دارد و دشتهای ما نیز به بیابان تبدیل میشود، در خصوص مطالعه موردی در مورد سه فرونشست زمین و تالاب گاوخونی مطرح کرد: حدود ۳۵۰ مدرسه در این شهر در پهنه فرونشست قرار دارند که ۴۸ مدرسه تخلیه شده است.
وی با اشاره به اینکه آثار تاریخی عدیده ما به موجب این امر در مناطق مختلف آسیب میبینند و در حال از بین رفتن هستند، اظهار کرد: اگر ما به حقآبه تالاب گاوخونی توجه میکردیم هیچیک از این حوادث رخ نمیداد. طبق مطالعات، در شهر اصفهان در آبخوان زیر شهر اگر این روند تداوم یابد، ۱۰ سال بعد کل آبخوان ساختگاه شهری اصفهان از بین میرود.
رئیس بخش زلزلهشناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تصریح کرد: چاههای ویرانگری وجود دارد که آب زیرسطحی را میبرند و این آب از آب سطحی تغذیه میکند و ارتباط ناگسستنی بین آنها وجود دارد. این امر مسیر درشتانه زایندهرود را زهکش کرده، یعنی آبی که وارد زایندهرود میشود جریان پیدا نمیکند و مستقیم به پایین میرود.
بیتاللهی اضافه کرد: در حوزه کشاورزی این محدوده چون حقآبه زیستمحیطی رعایت نمیشود، آب هرگز به تالاب گاوخونی ورود نمیکند، در صورتیکه اگر ۱۵ مترمکعب آب در ثانیه در بستر سد رها شود، ممکن است تالاب زنده بماند اما اکنون تأمین نیازهای کشاورزی اولویت شده و بهصورت مقطعی هم که رهاسازی آب صورت میگیرد، در نیمه مسیر تمام میشود.
خبرنگار: مینا صدیقیان
انتهای پیام/
