به گزارش خبرنگار پایگاه خبری دیده بان البرز، پس از یک سال تعطیلی به دلیل مشکلات زیرساختی، خانههای بازیافت شهر کرج مجدداً فعال شدند. این مراکز که پیشتر بهعنوان نقاط جمعآوری و تفکیک زباله از مبدأ شناخته میشدند، با بازگشایی مجدد، فرصتی دوباره برای مدیریت بهتر پسماند و کاهش اثرات زیستمحیطی را فراهم کردهاند.
با فعالیت مجدد این خانهها مقادیر زیادی از مواد قابل بازیافت (پلاستیک، کاغذ، شیشه، فلزات و …) از جریان زبالههای خانگی جدا میشود که ضمن کاهش نیاز به دفن، فشار بر محیطزیست را تخفیف دهد. خانههای بازیافت، بهعنوان بخشی از برنامه مدیریت پسماند شهری، نقش مهمی در نهادینهسازی فرهنگ تفکیک پسماند از مبدأ ایفا میکنند.
مجتبی کیانی، رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج بازگشایی این مراکز را گامی مؤثر در راستای ارتقای فرهنگ تفکیک زباله از مبدأ و بازیافت میداند و بیان میکند: تفکیک صحیح زباله در این خانهها از حجم قابل توجهی از مواد قابل بازیافت جلوگیری میکند.
وی میافزاید: بدین ترتیب، نهتنها نیاز به دفن زباله کاهش مییابد، بلکه امکان استفاده مجدد از منابع بازیافتی و تولید محصولات جدید تسهیل میشود. علاوه بر این، با اتخاذ تدابیری نظیر پاداشهای تشویقی برای تحویل زباله خشک، شهرداری انگیزه شهروندان را برای شرکت در طرح تفکیک تقویت کرده است.
اجرای پویشهای فرهنگی از جمله «پویش سبز شو» و طرحهایی برای افزایش تعداد خانههای بازیافت (پیشبینی افزایش به ۳۰ باب در سالهای آینده) نشان میدهد که استقبال عمومی و مشارکت شهروندان در تفکیک پسماند، موجب گسترش این طرحها شده و نتیجه این اقدامات تغییر مثبت در رفتارهای زیستمحیطی مردم است.
این هدف با آموزش مستمر و اطلاعرسانی مستمر دنبال میشود تا شهروندان بیشازپیش با فواید تفکیک صحیح زباله و اثرات زیستمحیطی آن آشنا شوند. یکی از اهداف کلیدی بازگشایی خانههای بازیافت در کرج، استفاده از ظرفیت آموزشی این مراکز برای نسل جوان است.
علاوه بر آن، سازمان مدیریت پسماند کرج همزمان با طرح این خانهها، پروژههایی نظیر «طرح مدرسه سبز» را برای آگاهسازی دانشآموزان نسبت به اهمیت تفکیک و مدیریت پسماند اجرا میکند. تجربههای گذشته نشان میدهد که برگزاری دورههای آموزشی تفکیک زباله در مدارس، تأثیر قابلتوجهی دارد.
این رویکرد آموزشی، با استفاده از روشهای جذاب و تعاملی، نهتنها دانش کودکان را در زمینه تفکیک زباله افزایش میدهد، بلکه زمینه را برای نهادینه شدن فرهنگ بازیافت در نسلهای آینده فراهم میآورد. بهطور کل، خانههای بازیافت میتوانند محل برگزاری کارگاههای آموزشی برای دانشآموزان و نوجوانان باشند.
آموزشگران محیطزیست از این طریق میتوانند مهارتهای عملی تفکیک زباله و ارزش حفظ منابع را به نسل جوان منتقل کنند. فعال شدن مجدد خانههای بازیافت به شهروندان فرصتی میدهد تا مستقیماً در فرآیند مدیریت پسماند مشارکت کنند.
مثلاً در طرحهای شهرداری کرج، شهروندان با تحویل پسماند خشک خود به این مراکز علاوه بر نقشآفرینی در تفکیک زباله، از بستههای تشویقی ویژهای بهرهمند میشوند. چنین مکانیسمهایی به ایجاد ارتباط دوطرفه میان مردم و مسئولان شهری کمک کرده و اعتبار و اعتماد عمومی را تقویت میکند.
از سوی دیگر، طرحهایی نظیر پویش سبز شو که از طریق فضای مجازی اجرا میشود، اعضای جدیدی را به «خانواده بزرگ سبز» مدیریت پسماند میافزاید و با اهدای جوایز نمادین، مردم را به مشارکت فعال تشویق میکند. این نوع طرحها و کارزارهای اطلاعرسانی، باعث میشود شهروندان خود را جزئی از فرآیندهای شهری بدانند.
همچنین موجب میشود آنها احساس مسئولیت مشترک نسبت به محیطزیست و اداره شهر داشته باشند.مشارکت در فعالیتهای تفکیک پسماند و کمک به اجرای برنامههای محیطزیستی موجب میشود شهروندان احساس مسئولیت بیشتری نسبت به محیط اطراف خود پیدا کنند.
در کرج، با بازگشایی خانههای بازیافت و اجرای مداوم برنامههای آموزشی، شهروندان بهویژه کودکان و نوجوانان با فواید تفکیک زباله و بازیافت آشنا شده و اهمیت حفظ منابع طبیعی و کاهش آلودگی برای آنها ملموستر میشود.
از سوی دیگر، فعالیت مشترک در طرحهایی همچون جمعآوری کمک برای نیازمندان و ایجاد «همیاران بازیافت»، حس تعلق به جامعهای همدل را پرورش میدهد. به بیان دیگر، وقتی افراد میبینند که تلاشهایشان در تفکیک زباله منجر به نتایج مثبت شهری و اجتماعی میشود، انگیزه آنها برای مشارکت فعالانه افزایش مییابد.
بازگشایی مجدد خانههای بازیافت کرج پس از یک سال تعطیلی، منجر به ایجاد جریان جدیدی در فرایند مدیریت پسماند شهری شد. این خانهها با فراهم کردن امکانات تفکیک پسماند در مبدأ، علاوه بر کاهش زبالههای دفنی، بستری برای آگاهیرسانی و آموزش شهروندان به شمار میروند.
از سوی دیگر، طرحهای تشویقی و مشارکتی شهرداری (مانند بستههای هدیه و کمپینهای اهدایی) موجب شده تا مردم بیشازپیش در برنامههای شهری احساس سهیم بودن کنند و بازخورد مثبت دهند. در مجموع، خانههای بازیافت میتوانند به پل ارتباطی مؤثری میان مدیریت شهری و شهروندان تبدیل شوند.
آنها همچنین میتوانند حس مسئولیتپذیری محیطزیستی را تقویت کنند و با ایجاد فضای اجتماعی مشترک احساس تعلق اجتماعی را در جامعه ارتقا دهند. این موارد نشان میدهد که احیای این مراکز، نقطه عطفی در تقویت فرهنگ تفکیک زباله، توسعه آموزشهای زیستمحیطی و تحکیم مشارکت شهروندی در کرج است.
انتهای پیام/
