البرز؛ فرودگاه فقر فزاینده فرهنگی

پایگاه خبری دیده بان البرز – مرتضی دهقان آزاد، تحلیلگر رسانه: بازخوانی برش های فرهنگی نقشه مهندسی کشور، به ویژه خوانش مقطعی اوضاع و احوال فاتحه لازم فرهنگ البرز و به تبع آن مرکز استان و توابع حاشیه نشین آن، با لحاظ کردن مختصات جغرافیایی و ساختار ساحتی ایران کوچک و نیز جاری شدن سیل معضلات رنگارنگ و معتنابه و مبتلابه، به این اقلیم آبستن آسیب های چند قلو، در سایه نبود نقشه راهی روشن و جامع، حیات و فرهنگ حیاتی البرز را تحت تاثیر قرار داده است.

از سوی دیگر، بکارگماری مدیران سیاسی صرف و فاقد هرگونه سیاستگذاری فرهنگی و اغلب بیگانه با عرصه ها و عرضه های فرهنگ و نیز دیگر عوامل وابسته ای همچون غفلت، موازی کاری، برداشت های سطحی و سلیقه ای، تعاریف، تفکرات و تصمیمات جزیره ای، اکتفا به نشست های نَشتی و سمینارها و میزگردهای دورهمی گونه و بدتر از همه، اولویت اقتصاد بر فرهنگ که سوغاتی جز ترویج فضیلت معاش شکم بر معاش فکر و روح در پی نداشته است نیز این شرایط را بحرانی تر کرده است.

همه این موارد و مسائل مشابه، علیرغم ادعاهای بسیاری از متولیان و شعارهای تهی و فیگورهای فاتحانه و نیز تداوم عرصه نشینی کثیری از مسئولان ناآشنا با ابتدایی ترین مفاهیم و مقولات فرهنگی، در اضلاع و ابعاد مختلف، رفته رفته، حیات فرهنگی و فرهنگ حیاتی البرز را گرفتار تکانه ها، تنش ها و حتی در زوایایی، بن بست های بحران آفرین کرده است.

بیم آن می رود فرهنگ البرز، به بیماری های معلولیت زاتر مبتلا شود

انباشت این آسیب ها، اصل بنیادین بلوغ و بالندگی جامعه و رکن رکین و روح افزای آن، یعنی فرهنگ را، با فقر فزاینده مواجه ساخته که با تلفیق و تزریق بی توجهی ها و بی مهری های متولیان و چندگانگی های ناپایدار تصمیم گیرانش، بیم آن می رود که فرهنگ استان البرز، به جای حرکت بر مدار فضیلت و فر و فروغ و فربهی، اندک اندک، علاوه بر فراگیری ابتلائاتش، به بیماری های معلولیت زاتر و فلجیت افزاتری گرفتار شود که در صورت عدم کاربست تدابیر طبیبانه و حکیمانه سریع، بخش های بیشتری از آن را تا آستانه مرگ مطلق پیش ببرد.

آخرین بررسی های میدانی حاکی از آن است که رشد فزاینده فقر فرهنگی در این استان و نبود هیچ پایش، برنامه و یا نقشه راهی افق مند و عملیاتی، به ناچار، تزلزل بنیانه های فرهنگی البرز را نشانه گرفته و اوضاع اجتماعی و فرهنگی آخرین پلاک ثبتی کشور را به طور ساختاری، در شاخص های زیر، دچار آفتِ اُفت و صدمه های شدیدی کرده است. فلذا این گزاره تلخ، موید آن است که این میزان از تخریب و تضعیف، قطعا نیازمند بازسازی، بهسازی، بازتولید، پالایش و پیرایش قریب الوقوع و بی فوت فرصت است.

اگر با تمام توان و امکان، اهتمام بلندی در راس امور قرار گیرد، بلاتردید، این شاخص های آسیب دیده، می توانند در دراز مدت، با برنامه محوری، پیوست مطالعات میدانی، تخصیص بودجه های لازم و مهم تر از همه، مدیریت یکپارچه ای از جنس اقدام، تخصص، مجاهده، جسارت و کارآمدی، به صورت ساختارگرایانه، از پی و  ریشه، اصلاح و ترمیم و تعمیر شود، چراکه به تبع اصلاح اصولی اوضاع و احوال فرهنگی البرز، که ماکتی از ایران کوچک است، می توان آن را به عنوان پایلوت و الگو، در ابعادی به وسعت ایران اسلامی نیز تسری داد.

این میزان از افزایش فقر فرهنگی و کسب رتبه های نخست رنکینگ آسیب هایی همچون مهاجرپذیری، ورود اتباع بیگانه، حاشیه نشینی، طلاق، نزاع و درگیری های خیابانی، اعتیاد، سگ گردانی، بدحجابی و بی حجابی، محصوریت در چارچوب چهار زندان بزرگ کشور، مناقشات و منازعات مجازی رسانه ای و انواع دیگر مفاسد فرهنگی ریز و درشت، البرز را در گذر زمان، به فرودگاه انواع فقر فرهنگی و آسیب های معظم مبدل کرده است.

پس از مرگ سهراب به فکر نوشدارو افتاده اند

این آسیب ها در ظاهر، زاییده شرایط محاطی و محیطی متعدد و در عمل، محصول تفکرات تصمیم گیران سیاست زده و کم اطلاع در موضوع و موضع فرهنگ هزار متولی است که از دیرباز یا نگذاشته، یا نتوانسته و یا نخواسته اند ظرفیت های کم نظیر و استعداد های متنوع قومیتی- فرهنگی البرز را از قاموس کهنه تهدیدانگاری، حذف و با تدابیری خاص وارد دایره ادبیاتی تحت عنوان فرصت و سرمایه کنند.

با گذشت این همه سال و انباشتی از معضلات حل نشدنی در این حوزه، کماکان نیز نتوانسته اند در ساکنانِ این سامان، سامانه هویت و ریشه مندی و روح تعلق خاطر و انگیزش شهروندمداری و مشارکت پذیری همگانی را برای کاستن از مشکلات و ایجاد بسترهای بزرگی از بلوغ و بالندگی فرهنگی، راه اندازی و فراهم کنند.

تفکر تُنُک مایه ای که به جای طرح و برنامه عملیاتی، تامین و تخصیص اعتبار و بودجه، جلب و جذب سرمایه و سرمایه گذار، ارتقای سطح مشارکت فرهنگی بر اساس داشته ها و اشتراکات فرهنگی، تهیه و تدارک نرم افزار و سخت افزارهای مدرن و مرتبط و به ویژه، ترسیم نقشه راهی عاقبت بخیرانه برای فرهنگ استان، اغلب پس از مرگ سهراب به فکر نوشدارو افتاده است.

این تفکر بی هیچ اقدام اثربخشی، فقط با وعده و وعید، شعارهای تهی، سیاسی بازی، فرافکنی و فرار رو به جلو در هر مقطع، گاه با سیاهنمایی و آسمان و ریسمان بافتن و گاه با پرداخت به فروع و آگراندیسمان محصولات محسوس و مشهود آسیب هایی مانند مهاجرت و حاشیه نشینی، به جای پرداختن به اصل ماجرا و نیز علت یابی، صرفاً پاره ای از معدودات و معلولات را مانع اصلی تعالی متقارن و توسعه پایدار البرز در عرصه فرهنگ، قلمداد کرده است.

برگزاری جشنواره های فرهنگی، راهکاری برای ترویج داشته های نامحسوس البرز

این جماعت بی آنکه حتی تفاوت هوده و هزینه فرهنگی را بدانند، به جای جاری سازی تفکر معصوم همزیستی مصلحانه، اصلاح شیوه های ناصواب، احترام به عقاید، زبان و فرهنگ های گوناگون، ارزش گذاری هویت بخشانه به سرمایه های ناب، تلاش برای تبادل، ترویج و تعمیم مفاهیم فرهنگ انسان زیستی ایرانی – اسلامی، کوشش برای پالایش سبک زندگی، افزایش نرخ مشارکت اجتماعی سازنده، تقویت بنیان خانواده، ارتقای سرانه های سلامت فرهنگی و سواد رسانه ای، جذب هرگونه سرمایه اجتماعی ارزشمند، آستین همت بالا زدن برای بازسازی و احیای ارزش های اصیل و مفاهیم فرهنگی و توجه به فضیلت های فراموش شده، کماکان بجای آنکه در فکر پی افکنی خانه ای باشند که از پای بست ویران است، خواجه وار، در بند نقش ایوانند.

علیرغم اوج گیری روزافزون انواع آسیب های فرهنگی- اجتماعی در البرز و به ویژه کلانشهر نامتوازن و نامتقارن توسعه یافته کرج و قحطی مفرط فضاهای فرهنگی، هنری، برای برون رفت از شرایط شکننده فعلی، در ابتدا می توان همت، بلند داشت و با تدوین برنامه ای جامع، انگیزشی و عملیاتی و اعلام فراخوانی در مناطق مختلف استان، با همین ظرفیت موجود اقوام، دست به تولید و بازتولید و آفرینش های ادبی، فرهنگی، هنری و اقتصادی جهت جلب و جذب مشارکت موثر همه البرزوندان زد.

در ادامه می توان با برگزاری دائمی و جذاب انواع جشنواره های ثابت استانی، ملی، فرا استانی با موضوعات اقتصاد فرهنگی و فرهنگ اقتصادی اقوام مختلف ایرانی ساکن در استان البرز که کریدور مواصلاتی بیش از ۱۴ استان کشور است، علاوه بر نمایش، اشاعه، تبادل و برندینگ سازی سرمایه های فرهنگی، اجتماعی البرز، به ترویج، حفظ و نگاهداشت داشته های نامحسوس و انباشته های فرهنگی آن همت گماشت.

مطلعی که بی گمان در نهایت به صیانت، سلامت و استحکام چهار ستون بنیانه های فرهنگی و اجتماعیِ استان انجامیده و ثابت خواهد کرد که در صورت اهتمام حداقلی، با همین سرمایه های به ظاهر ناچیز و در حال فراموشی نیز، می توان چالشی چاره اندیشانه به راه انداخت و در طولانی مدت با ریل گذاری منطقی تر، به سود و سودای فرهنگی قابل اعتناتری دست یافت و به قول معروف، فلک را سقف شکافت و طرحی نو در انداخت؛ مشروط بر اینکه مدیران و مسئولان این عرصه، با اتخاذ وحدت رویه، ضمن اجتناب از عملکردهای جزیره ای، در لوای حکمروایی یکپارچه، اتحاد فرهنگی و فرهنگ اتحاد را سرلوحه تصمیمات و اقدامات خویش قرار دهند.

انتهای پیام/